دین اسلام دینی جامع است و برای همه فعالیت های بشر برنامه دارد. اگر بخواهیم سعادتمند شویم لازم است حتی در نکات ریز و بسیار کوچک هم به سراغ این برنامه کامل و جامع برویم تا به بهترین وجه ممکن با آداب و اعمال خود آشنا شویم. تا بحال فکر کرده اید آیا اسلام درباره نامه نوشتن! هم برنامه ای دارد یا نه؟! شاید برای شما هم جالب باشد که بدانید در اسلام برای نوشتن نامه آدابی ذکر شده است که رعایت آنها می تواند بسیار ثمربخش و نیکو باشد. به ویژه آن که در این میان برخی از کارهای لازم و ضروری نیز وجود دارد! پس با ما همراه باشید تا از این به بعد نامه های خود را چه از نوع کاغذی و چه از نوع الکترونیکی و ایمیل! اسلامی بنویسید!!
________________________________________
نامه نوشتن راهی برای مهربانی!
از حضرت امام صادق (علیه السلام) منقول است که فرمودند مهربانی در میان برادران مؤمن در حضر به این است که به دیدار یکدیگر بروند و در سفر به این است که برای یکدیگر نامه بنویسند. پس اگر در شهر دوری از دوستان و خانواده هستی هرگز نوشتن نامه و فرستادن ایمیل (ببخشید رایانامه!) را فراموش نکن! البته نکته ظریفی در این میان هم وجود دارد و آن این است که مبادا به بهانه آن که به ارحام و نزدیکان خود نامه می نویسی و ایمیل می زنی و پیامک می فرستی و البته بعضاً تلفن می کنی، دیدارشان را به فراموشی بسپاری! حتماً توجه داری که در حضر (منظور این است که اگر به خودت زحمت بدهی و از این ور شهر به اون ور شهر بری!) دیدار دوستان و برادران مؤمن نشانه مهربانی است و نه فقط نامه نوشتن به آنها! (عجب نکته بین و ظریف!!)
 
نامه واجب!
از دیگر مسائل مهم درباره نامه نوشتن آن است که بعضی وقت ها نه فقط نشانه مهربانی که البته آن هم لازم است بلکه اصلاً نوشتن نامه واجب می شود! حتماً می پرسید چطور؟! در حدیثی صحیح از امام صادق (علیه السلام) منقول است که فرمودند جواب کتابت نوشتن واجب است مانند جواب سلام گفتن! پس اگر کسی برایت نامه نوشت (مؤکّداً عرض می کنم از هر نوعی ولو ایمیل و پیامک) و منتظر جواب شما بود مثل جواب سلام که واجب است باید فوراً پاسخ نامه اش را مرحمت فرمایید!! وگرنه بنابر این حدیث شما یک واجبی را ترک فرموده اید! (حالا البته عجله نکن! وقت هست برای جواب رایانامه های! رسیده را بدی! مقاله ما را تا آخر بخوان!!)
شاید برای شما هم جالب باشد که بدانید در اسلام برای نوشتن نامه آدابی ذکر شده است که رعایت آنها می تواند بسیار ثمربخش و نیکو باشد. به ویژه آن که در این میان برخی از کارهای لازم و ضروری نیز وجود دارد!
اول خدا، یادت نره!
از دیگر آداب نامه نگاری که از معارف اسلامی ما بدست می آید نوشتن بسم الله الرحمن الرحیم در ابتدای نامه است که توصیه شده است هرگز ترک نشود تا جائی که از امام علی النقی (علیه السلام) نقل است که فرمودند: اگر بگویم کسی که گفتن و نوشتن بسم الله را در کارها و نوشته ها ترک می کند مثل کسی است که نماز را ترک کند، هر آینه راست گفته ام! و البته حتماً بسیار شنیده اید که در حدیث آمده است کاری که بدون بسم الله باشد ابتر می ماند. (شاید همین رمز بسیاری از کارها و نامه ها و... بی سر و ته ما باشد که بسم الله هایش فراموش می شود!!)
 
نامه های بی برو برگرد!
اگر نامه و نوشته ای را برای طلب حاجت و درخواستی می نویسی و می خواهی حتماً آن درخواست اجابت شود (مثل طومار نامه هایی که برای اداره جات! می نویسی و البته پاسخش...!) یک راه حل ساده وجود دارد که در حدیثی فرموده اند با قلم بدون مداد در بالای آن نامه بنویسید: بسم الله الرحمن الرحیم؛ إنّ الله وَعَدَ الصّابرین المَخرج ممّا یکرهون و الرّزقَ مِن حیثُ لایَحتَسِبون، جَعَلَنا الله و إیّاکم مِن الّذین لاخوفٌ علیهم و لا هم یَحزَنون. و البته در همان حدیث از قول راوی نقل شده است که هرگاه چنین می کردم حاجتم برآورده می شد!
 
نامه های واگذاری!
در حدیث دیگری نقل است که امام صادق (علیه السلام) فرمودند که به جایی نامه ای بنویسند. وقتی نامه را نوشتند به دست آن حضرت دادند. حضرت فرمودند: چگونه امید دارید که به آنچه در نامه نوشته اید عمل کنند در حالی که إن شاء الله را در جاهایی که مناسب است ننوشته اید؟!
گفتن و نوشتن إن شاء الله به این معنی است که شما ایمان دارید که هر امری به خواست و مشیت الهی انجام می گیرد و افراد مختلف در مناصب و پست های گوناگون تنها وسایل انجام مشیت الهی هستند. این موضوع سبب می شود برآورده شدن و یا نشدن حاجت را به خود خدا واگذار نمایید.
بدین ترتیب علاوه بر تقویت ایمان خود و حفظ آن از دستبردهای شرک آمیز، نوعی آرامش حقیقی را تجربه خواهید نمود! باور ندارید؟! امتحان کنید!
در حدیث دیگری نقل است که امام صادق (علیه السلام) فرمودند که به جایی نامه ای بنویسند. وقتی نامه را نوشتند به دست آن حضرت دادند. حضرت فرمودند: چگونه امید دارید که به آنچه در نامه نوشته اید عمل کنند در حالی که إن شاء الله را در جاهایی که مناسب است ننوشته اید؟!
کاغذ نامه ها!
این قسمت هم برای وقتی که نامه نگاری های کاغذی رونق گرفت و البته سایر نوشته هایی که نام خدا را دارند! در حدیثی از امام موسی کاظم (علیه السلام) پرسیدند که کاغذهای نامه را (که نام خدا بر آنها دارد) می توانیم با آتش بسوزانیم؟ حضرت فرمودند: نه بلکه اول آنها را با آب بشویید. در حدیث صحیح دیگری هم از امام صادق (علیه السلام) نقل است که کاغذها را نسوزانید بلکه آنها را پاره کنید و (نام خدا بر آنها را) محو نمایید.
البته این موضوع در مورد نامه های جدید و مدرن امروزی چندان مشکل به نظر نمی آید. چون به راحتی می توانید با دکمه Delete رایانامه هاتون را پاک کنید! پس به فکر شستن رایانه هاتون نیفتید! (این یکی خیلی بی مزه بود!)
 
خاتمه
با این توضیحات درباره نامه و نامه نگاری حتماً شما هم به این نتیجه رسیده اید که جای خالی بسیاری از آموزش ها در کتاب های درسی خالی است!
فکر نمی کنم دانستن اینکه چگونه نامه اسلامی بنویسیم کم اهمیت تر از این باشد که بدانیم نامه بدون تمبر را پست نکنیم! به نظر شما اینطور نیست؟! شما چه فکر می کنید؟!
رادفر
گروه دین تبیان